Wytłaczanie rur z tworzyw termoplastycznych ma wielkie znaczenie dla budownictwa, celowe więc będzie opisanie zasady tej metody. Wielkość (sprawność) wytłaczarki dostosowuje się do średnicy i grubości ścianek rur, a ślimak - do rodzaju termoplastu. Do wytłaczania rur stosuje się najczęściej wytłaczarki jednoślimakowe (np. wg rys. 2-15), do których mocuje się specjalną głowicę zakończoną ustnikiem (rys. 2-17).

Wytłaczanie należy do najpospolitszych metod przetwórstwa termoplastów, chociaż ostatnio metodę tę zaczyna się stosować również do tworzyw utwardzalnych. Najczęściej stosuje się do tego celu wytłaczarki jedno- lub dwuślimakowe (rys. 2-15 i 2-16), w których przez obroty ślimaka w cylindrze termoplast zostaje wciągnięty, splastyfikowany i wytłoczony przez otwór (lub otwory) ustnika.

Folie grubsze (ok. 2 mm) lub płyty kalandruje się na kalandrach o dużej średnicy walców w układzie „V” (rys. 2-13), a płytki podłogowe o dużej ilości napełniaczy (twarde) - na kilku małych kalandrach dwuwal- cowych (rys. 2-14). Ten ostatni układ uwzględnia również wycinanie płytek oraz zwracanie do produkcji wszystkich odpadów powstałych po wycięciu płytek.

Walcowanie i kalandrowanie jest bardzo pospolitą i wydajną metodą produkcji, stosowaną szeroko w przemyśle tworzyw sztucznych i gumowym, mającą szczególne znaczenie w przetwórstwie polichlorku winylu. Do walcowania służy walcarka - typowe urządzenie znane od lat w przemyśle gumowym - z dwoma poziomymi ogrzewanymi walcami (przeważnie z frykcją), a do kalandrowania - kalander składający się z zespołu ogrzewanych walców o różnych układach (np. „I”, ,,F”, „Z”, „S” lub „V” -rys. 2-11). „r „r „z" A" „z" ,.s"

W dążeniu do całkowitej automatyzacji procesu mieszania i żelowania z równoczesnym wytłaczaniem wprowadzono różne mieszarki dwuślimakowe, podobne do wytłaczarek. Przykład takiego rozwiązania przedstawiono na rys.2-10. Jest to mieszarka wytłaczająca, zakończona głowicą granulującą z dwoma wirującymi nożami o trzech ostrzach.

Do mieszania tworzyw sztucznych i innych dodatków stosuje się różne urządzenia. Typowym urządzeniem o dużej wydajności do mieszania na sucho jest szybkoobrotowy mieszalnik fluidyzacyjny (rys. 2-3), do którego można w czasie mieszania dodawać stopniowo składniki ciekłe (np. przy polichlorku winylu do 35fl/o), a mieszana masa pozostanie sucha, przy czym można również przeprowadzać wstępne żelowanie.

Jedną z podstawowych czynności przygotowawczych w przetwórstwie tworzyw sztucznych jest ich rozdrabnianie. Dotyczy to zarówno surowców, jak i odpadów zwracanych do produkcji. Odpowiednie rozdrabnianie jest konieczne zarówno ze względu na potrzebę dobrego wymieszania z innymi dodatkami, jak i ze względu na wymagania niektórych operacji przetwórczych, np. powlekania fluidyzacyjnego i płomieniowego.

Szybki rozwój tworzyw sztucznych wiąże się z rozwojem metod ich przetwórstwa, przy czym metody te mają wielki wpływ ra ceny końcowego produktu. W wielu przypadkach wyroby z droższego tworzywa sztucznego są tańsze, niż te same wyroby wykonane z innego tworzywa. Nakłady inwestycyjne przy uruchamianiu produkcji z tworzyw sztucznych są niskie, a koszty narzędzi amortyzują się przeważnie szybko dzięki znacznej wydajności produkcji.

Podane własności są przeciętnymi, zależnymi w dużym stopniu od metody produkcji i przerobu, zastosowanych środków pomocniczych (stabilizatorów, zmiękczaczy, napelniaczy itp.), Poza tym pojęcie odporności chemicznej Jest pojęciem względnym i zależnym od wielu dalszych warunków, a przede wszystkim od temperatury i czasu, rodzaju środka chemicznego, jego stężenia itp. Z tych względów w konkretnych wypadkach konieczne jest posługiwanie się własnościami podanymi przez producentów poszczególnych materiałów.

Tworzywa sztuczne zawdzięczają popularność w dużym stopniu dobrej odporności na czynniki chemiczne i korozję. Odporność chemiczna poszczególnych tworzyw sztucznych jest jednak bardzo zróżnicowana i zależna nie tylko od składu chemicznego, stopnia polimeryzacji, ale również od doboru napełniaczy, zmiękcza- czy, dodatków a nawet od sposobu przetwórstwa, Poza tym ogromny wpływ na rodzaj substancji chemicznych oraz warunki i czas ich działania.

Strony