Elementy i urządzenia instalacji elektrycznych cz. II

W celu umożliwienia nakładania przewodów na wykończoną powierzchnię przemysł francuski wprowadził dwużyłowe kabelki typu „Canalume”, umieszczone w osłonie ceowej (rys. 3-23) wraz ze złączkami prostymi i kolankowymi (rys. 3-24) i przesuwnym gniazdem wtykowym (rys. 3-25). Kabelek jest mocowany do ściany klejem szybkoschnącym (chloroprenowym lub poliwinylowym). W kraju są produkowane i stosowane:

- kable sygnalizacyjne o izolacji gumowej i powłoce polwinitowej Lub zarówno o izolacji jak i powłoce z polwinitu,

- kable elektroenergetyczne o izolacji gumowej i powłoce polwinito- wej,

- kable sygnalizacyjne o izolacji polwinitowej i powłoce ołowianej,

- przewody elektroenergetyczne o izolacji polwinitowej na napięcia 250 i 750 V,

- przewody jednożyłowe do rur jarzeniowych o izolacji polwinitowej,

- przewody o grubej oponie gumowej lub z kauczuku chloroprenowego,

- przewody o izolacji i oponie polwinitowej,

- sznury o izolacji polwinitowej.

Polwinit przeznaczony na izolację żył i powłoki jest produkowany wg FN-62/E-29200. Jest on emulsyjny (na izolację - EJ, na powlokę - EO, na powłokę czarną odporną na niskie temperatury - SOt) lub suspensyjny (na izolację - SJ, na powłokę - SO, na powłokę barwioną, odporną na czynniki atmosferyczne - SO, na powłokę czarną, odporną szczególnie na działanie światła - SOsc).

Rury osłonowe wykonuje się z twardego PCW i stosuje w instalacjach elektrycznych budownictwa przemysłowego. Są one trudnozapalne, odporne na działanie większości substancji chemicznych, mają wysoką izolacyjność dielektryczną i mały ciężar, są łatwe w montażu. Znaczna rozszerzalność liniowa polichlorku winylu wymaga stosowania odpowiednich urządzeń kompensacyjnych. Stosuje się je w zakresie temperatur od -5 do + 55°C, gdy ich wytrzymałość mechaniczna jest wystarczająca w określonych warunkach eksploatacyjnych. W celu zwiększenia wytrzymałości i giętkości produkuje się rury karbowane.

Wymaganie normowe dotyczące odporności na uderzenia w niskich temperaturach

W kraju wytwarza się rury o symbolu RL z emulsyjnego polichlorku winylu o następującej charakterystyce technicznej tworzywa: ciężar objętościowy 1,4 G/cm3, współczynnik przewodności cieplnej 0,14 kcal/mh°C, współczynnik rozszerzalności liniowej 0,08 mm/m°C, wytrzymałość dielektryczna 50 kV/mm, wytrzymałość na ściskanie: przy +20°C - 50 kG/cm2, przy - 5°C - 20 kG/cm2, przy +35°C - 10 kG/cm2. Wymaganie normowe dotyczące odporności na uderzenia w niskich temperaturach nie zawsze jest spełniane. W temperaturach podwyższonych zwiększa się odkształcal- ność rur, wskutek czego stanowią one słabą osłonę mechaniczną przewodów. Niska wartość współczynnika przewodności cieplnej zmniejsza możliwość szybkiego odprowadzania ciepła w razie nagrzewania się przewodów z tego względu maksymalna temperatura żył nie powinna przekraczać odporności termicznej materiału rur. Do montażu linii zasilających z przewodów w rurkach winidurowych stosuje się następujący sprzęt pomocniczy:

- rury elastyczne REL na łuki i kompensatory, wykonane z PCW z dodatkiem 20% zmiękczacza umożliwiającego wyginanie na zimno,

- złączki Z (rys. 3-26), służące do łączenia rur między sobą i z rurami elastycznymi,

- łączniki LP (rys. 3-27) - do łączenia rur ze stalowymi puszkami odgałęźnymi lub sprzętowymi itp.,

- pierścienie redukcyjne PR - do łączenia rur różnych średnic,

- uchwyty U (rys. 3-28) ze zmiękczonego polichlorku winylu - do mocowania rur.

Obudowę, osłony itp. w sprzęcie elektroinstalacyjnym wykonuje się z tłoczywa fenolowego, PCW i tłoczywa melaminowego. Szczególnie przydatne do tego celu jest tłoczywo melaminowe, odznaczające się odpornością na wyładowania i podwyższone temperatury oraz estetycznym wyglądem.

Głowice kablowe i mufy przelotowe z żywic poliestrowych i epoksydowych są w niektórych krajach powszechnie stosowane dla napięć do 30 kV. W Polsce stosuje się w niewielkiej skali głowice i mufy na napięcia do 10 kV.

Drobny osprzęt, jak gniazda wtykowe, wyłączniki, przełączniki itp., jest stosowany od dawna. W Polsce produkuje się osprzęt podtynkowy z tłoczywa melaminowego na napięcie 250 V prądu zmiennego i natężenie prądu 6 A.

Produkuje się również w różnych krajach tablice rozdzielcze i pokrywy (rys, 3-29), rozmaite oprawy świetlne i klosze przezroczyste i mleczne (rys. 3-30 a, b) oraz lampy uliczne (rys. 3-30c). Oprawy i klosze wykonuje się z polimetakrylanu metylu, octanu celulozy, octanomaślanoeelulozy lub poliwęglanu.