Związki metaloorganiczne i organiczne

Bardzo ważnym zagadnieniem jest sprawa toksyczności stabilizatorów, gdyż tylko niewielka liczba stabilizatorów jest dopuszczona do wyrobów, które mogą mieć styczność z artykułami spożywczymi bezpośrednio lub pośrednio (podłogi, meble, poręcze schodów itp.). Takimi nieszkodliwymi stabilizatorami są związki cynku i wapnia, ale niestety ich działanie stabilizacyjne jest dość ograniczone.

Związki metaloorganiczne są bardzo dobrymi stabilizatorami, a najlepsze z nich to związki cyny. Mimo wysokiej stosunkowo ceny odgrywają dużą rolę, szczególnie przy produkcji wyrobów przezroczystych z polichlorku winylu suspensyjnego. Równocześnie spełniają one funkcje stabilizatorów uniwersalnych, a najważniejsze z nich to: maleinian dwubutylocynowy, laurynian dwubutylocynowy, modyfikowane maleinia- ny cynoorganlczne, dwubutylomerkaptyd cynowy, dwubutylomerkaptano- ester octanowy, związki cynowo-dwuoktylowe. Wszystkie te stabilizatory są bardzo wydajne i często stosuje się je jako mały dodatek do innych, tańszych stabilizatorów. Szczególnie wydajne są związki merkaptanowe w zestawieniu ze stabilizatorami barwo-kadmowymi do wyrobów twardych (bez zmiękczaczy).

Związki organiczne stanowią liczną grupę stabilizatorów, wrśród których największą rolę odgrywają związki epoksydowe. Są to epoksydowane oleje i estry kwasów tłuszczowych oraz same żywice epoksydowe, spełniające równocześnie rolę zmiękczaczy. Dają one przezroczyste wyroby, są fizjologicznie obojętne, a używa się ich najczęściej ze zmiękcza- czami fosforanowymi.

Różne organiczne związki azotowe (głównie aminy) są również pospolitymi i dość tanimi stabilizatorami stosowanymi przeważnie do polichlorku winylu, gdyż łatwo absorbują chlorowodór i zapobiegają jego wydzieleniu się jednak niektóre z nich są mało odporne na podwyższoną temperaturę, trzeba je więc stosować bardzo ostrożnie, Należy również zwrócić uwagę, aby związki te nie reagowały z innymi stabilizatorami. Na przykład dwu- fenylotiomocznik reaguje łatwo ze stabilizatorami zawierającymi ołów i kadm. Z reguły mają one również działanie antyutleniające. Do grupy tej należą pochodne mocznika, tiomocznika, alkilomocznika, guanidyny, różne aminy i imidy itp. Wspomniany wyżej dwufenylctiomoeznik (stabilizator C), lub 2-fenyloindol (stabilizator I) oraz 1,2-dwumetanilinoamidoetan (stabilizator L) są w dawkach 0,3-t-0,5n/n dobrymi stabilizatorami polichlorku winylu emulsyjnego, wstępnie stabilizowanego.